Cập nhật vào 08/12
Rối loạn nhân cách là loại bệnh lý không thể dùng thuốc để điều trị dứt điểm mà cần đến các liệu pháp tâm lý. Dưới đây là một số liệu pháp được áp dụng cho chứng bệnh này.
Rối loạn nhân cách là một căn bệnh thuộc về tâm lý, do đó, việc sử dụng thuốc chỉ mang tính hỗ trợ mà không thể điều trị dứt điểm. Phương pháp hiệu quả để chữa căn bệnh này đó là việc áp dụng các liệu pháp tâm lý. Các nhà tâm lý học, bác sĩ tâm thần hay nhân viên xã hội sẽ có những liệu pháp khác nhau để những người rối loạn nhân cách đến gần hơn với đời sống tâm lý của những người bình thường. Những liệu pháp điều trị rối loạn nhân cách cụ thể là gì? Mời các bạn tham khảo bài viết dưới đây.
Liệu pháp tâm động học (psychodynamic)
Tâm động học là một liệu pháp tâm lý do nhà tâm lý học Freud sáng tạo ra. Ở liệu pháp này, các nhà tâm lý học sẽ học tập trung vào việc giải thích động cơ thúc đẩy hành vi, vai trò của quá khứ trong việc hình thành nhân cách như thế nào, sự ảnh hưởng ý thức và vô thức ảnh hưởng đến hành vi từ đó giúp người bệnh giải quyết vấn đề một cách từ từ, giúp họ loại bỏ những nguyên nhân gây bệnh.
Tham vấn
Tham vấn được áp dụng trong việc điều trị nhiều căn bệnh khác nhau trong đó có rối loạn nhân cách. Ở liệu pháp này, chuyên gia tâm lý sẽ cùng bệnh nhân giải quyết những vấn đề về tâm lý mà bệnh nhân gặp phải. Một quy tắc cực kỳ quan trọng của liệu pháp này đó là việc nhà tham vấn không được phép đưa ra cách giải quyết cho thân chủ, mọi câu hỏi, mọi tình tiết được đưa ra chỉ nhằm mục đích để người bệnh tự nhận ra vấn đề của mình và tự giải quyết.
Liệu pháp hành vi (behavioral)
Liệu pháp hành vi được đưa ra nhằm mục đích thúc đẩy những hành vi tích cực ở người bệnh và giảm thiểu những hành vi không tích cực. Để làm được điều đó, các nhà tâm lý học cần có một thời gian tương đối dài để xác định những vấn đề mà người bệnh đang gặp phải cũng như những vấn đề mà họ thích thú. Trên cơ sở đó, người ta sẽ thúc đẩy những hành vi tích cực bằng việc đưa ra lời khen hoặc phần thưởng và ngược lại, những hành vi tiêu cực sẽ được “chừng trị” bằng một cách nào đó nhưng không khiến người bệnh tỏ ra u uất và diễn biến theo chiều hướng xấu đi. Các hành vi tích cực cũng được củng cố và dẫn dần trở thành thói quen của người bệnh.
Liệu pháp nhận thức (cognitive)
Liệu pháp nhận thức tiếp cận vấn đề từ góc độ nhận thức. Liệu pháp này thường đi kèm với liệu pháp hành vi để hỗ trợ, bổ sung cho nhau. Ở phương pháp này, nhà tâm lý cần xem xét đến các yếu tố khác như thần kinh, sinh học, di truyền, gia đình, xã hội và các quá trình cảm xúc … của cá nhân để có cách tiếp cận và điều chỉnh những suy nghĩ, nhận thức lệch lạc, trên cơ sở đó điều chỉnh hành vi của người bệnh. Khi thực hiện liệu pháp này mất khá nhiều thời gian để thấy được kết quả nhưng lại được đánh giá là có hiệu quả cao khi chúng “điều trị tận gốc” vấn đề.
Liệu pháp quan hệ liên cá nhân (interpersonal)
Hệ liên cá nhân được hiểu là mối liên hệ xoay quanh cá nhân đó. Ở liệu pháp này, những người tác động chủ yếu là những người thân thiết trong gia đình, cơ quan hay một ai đó có thể tác động đến đối tượng. Dựa trên sự hướng dẫn và kế hoạch trị liệu của nhà tâm lý, những người này sẽ có sự tác động nhất định đến người bệnh và cùng họ điều chỉnh hành vi sao cho phù hợp với các quy chuẩn xã hội.
Trên đây là 5 liệu pháp tâm lý cơ bản mà nhà tâm lý học có thể áp dụng đối với người bị rối loạn nhân cách. Ngoài ra, người ta còn có thể sử dụng một số liệu pháp khác như thân chủ trọng tâm, phân tâm, thái độ hành vi, … để người bệnh sớm trở về với những suy nghĩ, hành vi bình thường, trong môi trường xã hội.
Xem thêm :
